Dit artikel dateert uit de ‘pre-covid’ periode.
De situatie in China is een tijdje zeer onstabiel geweest en bijgevolg was het er lange tijd niet aan te raden om er rond te reizen. Momenteel is de toestand gestabiliseerd, maar dit neemt niet weg dat individuele reizen voor buitenlanders nog steeds een grote uitdaging zijn.
De prijzen voor niet-Chinezen vaak zijn vaak meer dan vijf keer hoger dan normaal.

China is zodanig groot, complex en divers dat je jaren nodig hebt om er een beetje in door te dringen. Wat ik echter iedereen warm kan aanbevelen is om ten minste één meerdaags bezoek te brengen aan een traditioneel minderheidsdorpje in de bergen. Een uitstekende keuze bleek voor ons Xijiang – het ‘dorp van de 1000 Families’ – in de provincie Guizhou. 

Veertien uur met de nachttrein vanuit Wuhan

We vertrekken in de grootstad Wuhan waar we vanuit het centraal station Wuchang een nachttrein nemen naar Kaili. De comfortabele rit duurt 14 uur. We worden kort na de middag opgepikt door een contactpersoon die ons met zijn wagen zal verder voeren. Onze eindbestemming is het kleine bergdorpje Xijiang. De volledige naam is Xijiang Qianhu Miao Zhai, oftewel ‘1000 Miao household village’, een dorpje met 1000 families dus. Bijna de voltallige populatie behoort tot de Miao etnische minderheid.

Xijiang weet zijn traditionele waarden en architectuur nog goed te bewaren, maar voor hoelang ?

De rit brengt ons door prachtige berglandschappen en duurt een uurtje. Vanaf een panoramaplek op het hoogste punt van de weg krijgen we een spectaculair uitzicht op Xijiang. Het is bijzonder pittoresk gelegen tegen de bergflanken en aan de oevers van een kronkelend riviertje midden in het beschermd Leigongshan natuurgebied. Het doet me heel even denken aan Lijiang maar dan véél rustiger.

Het dorp van de 1000 families was tot voor enkele jaren terug nog gesloten voor het toerisme en er waren geen berijdbare wegen naartoe. Het is één van de grootste Miao dorpen in de provincie Guizhou en heeft grotendeels zijn waardevolle traditionele cultuur en architectuur weten te behouden. De Miao vrouwen dragen er opvallende zilveren sierraden en hun elegante klederdracht doet menig toerist even stilstaan. Het zilver is uit de regio afkomstig.

Toerisme en zilver brengen ook hier een ommekeer teweeg

De keerzijde van de medaille is dat de nieuwe verharde route nieuwe opportuniteiten open voor de lokale bevolking. Ze merken stilaan dat het toerisme een zeer lucratieve zaak kan worden. Stilaan beginnen hotels en restaurants de deuren te openen. De aanwezigheid van het zilver trekt uiteraard ook minder interessante zakenlui naar de regio.
De ommekeer is al merkbaar. We zijn nog niet in het dorp gearriveerd en worden op het uitzichtpunt al opgewacht door een aantal traditioneel geklede Miao vrouwen met hun kilo’s zilverwerk op het lichaam. Voor wat kleingeld kan je jezelf in dezelfde stijl laten aankleden en een foto nemen.
Om het dorp te mogen betreden moet er bovendien ook betaald worden.

We mogen verwachten dat het dorp afstevent op een desastreuse metamorfose van zodra de inwoners de geur van het geld beginnen te kennen en het een enorme toeristische trekpleister zal worden, net zoals met Lijiang gebeurd is. Het lijkt nu al alsof men zich aan klaarmaken is voor de grote toeristenstroom.

De authentieke sfeer van weleer is gelukkig nog ruimschoots aanwezig

Gelukkig is het dorp zelf voorlopig nog niet aangetast door het vernietigende massatoerisme. Op het niveau van de rivier merk je al wel enkele hotels en er wordt naarstig bijgebouwd maar van zodra je het dorp hogerop gaat verkennen kom je in de pure authentieke sfeer terecht en kan je nog overal voluit genieten van de schoonheid ervan. De meeste inwoners zijn nog spontaan vriendelijk tegen vreemdelingen. Hier en daar kan je zelfs een hapje mee eten bij een boerenfamilie.

Rondom de dorpskern liggen prachtige (rijst)velden waar voortdurend mensen en dieren aan het werk zijn. De natuur in de bergen is overweldigend mooi hier. Ik zie meteen de uitzonderlijke trekkingmogelijkheden doorheen de vallei en naar de omringende kleinere en zeer charmante dorpjes.

Het centrale plein is vaak het middelpunt van dorpsfeesten, festivals en volksdansen waarbij de omringende dorpen ook aanwezig zijn.

Dineren in Miao stijl

Het avondeten in onze guesthouse A No Miao Gia verloopt geheel in de traditionele sfeer. Gasten worden aan de ingang ontvangen door enkele mooi uitgedoste, zingende meisjes. Achter hen bespeelt een rij jongemannen, eveneens in sierlijke klederdracht, enkele eigenaardige houten blaasinstrumenten. Ik word verplicht om uit een soort koehoorn een zelf gebrouwen rijstwijn (Mijiu) te drinken, een straf goedje zo blijkt snel.

Terwijl de meisjes blijven door zingen blijft men de koehoorn voortdurend tegen mijn lippen aandrukken om me aan te zetten meer te drinken. Er is geen ontkomen aan… doorslikken en proberen zo snel mogelijk binnen te geraken.
Uiteindelijk zitten we met z’n allen rond een grote tafel. Het muzikale groepje is ons mee naar binnen gevolgd en blijft op de achtergrond zorgen voor het entertainment. De sfeer is bijzonder opgewekt.

De maaltijd is ontzettend lekker met veel variatie in lokale, vaak onbekende, lekkernijen. Ook de alcohol blijft komen. De opdiensters lachen en zingen mee en natuurlijk worden we allemaal weer gedwongen om hun rijstwijn naar binnen te werken. Met een houten pollepel scheppen ze de wijn uit de kruik die dan vervolgens gewoon tegen onze lippen aangedrukt wordt. Ook hier is geen onstnappen aan.

Xijiang bij nacht lijkt een scène uit een sprookjesfilm

Na de maaltijd neemt de gids ons mee naar het uitkijkpunt waar we eerder al waren gestopt. Het is ondertussen helemaal donker geworden maar dit is net de bedoeling. Wat ik te zien krijg tart elke verbeelding. Het hele dorp is verlicht met lampjes. Elke familie ontsteekt de lampjes/lantaarns aan zijn woning. Je geraakt er niet op uitgekeken, zo mooi is het.
Ik slaap die nacht als een marmot…

Ook Xijiang heeft een burgemeester

Een flinke kater verpest m’n dag. Het is in de vroege voormiddag al bijna 30° heet als we op pad gaan (bergopwaarts) om de woning van de ‘leader’ te bezoeken. Deze woont bijna helemaal bovenaan de heuvel en de vele smalle steegjes leiden ons door het rustige dorpsleven. Zelfs met m’n zware kop geniet ik van de wandeling.

De dorpsleider is niet thuis maar de bewakers laten ons toch binnen. Ik verwachtte een ruime en rijke woning, maar het blijkt uiteindelijk een zeer eenvoudig houten optrekje te zijn, met weliswaar een fenomenaal uitzicht over het dorp beneden. Opvallend zijn de zwaluwen die gewoon de woning komen binnengevlogen naar hun nesten. Deze zijn her en der tegen het plafond aanwezig en het drukke getsjirp verraadt de aanwezigheid van jongen. Het is een prachtig zicht om moeder zwaluw rakelings over onze hoofden naar haar nest te zien vliegen om de jongen te voederen alsof wij er niet zijn.

Later ontdekken we dat deze mooie taferelen zich overal in het dorp afspelen. De zwaluwen zijn zeer talrijk aanwezig in Xijiang en ze leven nauw samen met de inwoners.

Rond de middag wordt het veel te heet zodat we heel snel naar de markt afzakken voor een hapje. We bestellen twee soorten koude noodles (heerlijk!) en keren dan terug naar het hotel voor een namiddagdutje.

Tussen de rijstterrassen en de bergen

In de vroege avond trekken we de rijstvelden in onder het prachtige licht van een lage zon. Het is zeer aangenaam vertoeven tussen de werkende mensen en het rustig kabbelende riviertje nodigt uit om pootje te baden.
Langs de hoofdstraat bevinden zich heel wat kleine restaurantjes en we profiteren er van om hier ons avondmaal te verorberen.

Ons luilekkerleventje gaat vandaag nog verder. Om de brandende zon te vermijden maken we eerst een vroege ochtendwandeling en ontbijten nog eens op de markt omdat je hier een mooi aanbod hebt in interessante snacks zoals gefrituurde en gevulde broodjes (1 Y per stuk), gebakken noodles, enz…
Het is er overal nog spotgoedkoop, maar ik verwacht dat dit snel zal veranderen van zodra het (massa)toerisme hier ook zijn weg zal gevonden hebben.
Rond 11 uur begint de zon weer genadeloos te branden en moeten we weer ons hotel in vluchten tot een stuk in de namiddag.

Vanaf 15 uur wordt het weer een beetje draaglijk en besluiten we om verder in de valleien op ontdekkingstocht te gaan.
Totaal onverwacht begint het hard te regenen. Een grijze wolk was er in geslaagd om ongemerkt van achter de bergtoppen in onze richting te sluipen en de blauwe lucht heel plaatselijk te verduisteren. De bui duurt gelukkig niet lang.

De padjes tussen de rijstvelden doorheen de valleien zijn uitstekend aangelegd, ofwel in beton, ofwel met plaveien. Gewone wandelschoenen volstaan dus om prachtige en uitgebreide wandelingen te maken, zelfs bij regenweer. De terrassen zien er elk moment van de dag weer anders uit, afhankelijk van de stand van de zon en het weer. Het snel stromende riviertje met de rotsige bodem wordt door de bewoners veelvuldig gebruikt als verfrissing, en blijkbaar ook als openbare badplaats.

Weekenddrukte

Het is vrijdagavond en hele horden Chinese toeristen palmen elke verdieping in om er uitgebreid te dineren… en dat gaat uiteraard gepaard met heel wat decibels en chaos.

Tijdens de weekends moet je in China niet te veel rekenen op rust en stilte. Iedereen trekt er op uit en dat moet je als westerling ‘ondergaan’. Pas rond 22 uur wordt het stil genoeg om het bed op te zoeken en in te dommelen, maar rond middernacht is het weer gedaan met de rust.  In de kamer pal boven ons zitten blijkbaar twee Chinese mannen die weinig zin in slapen hebben. De woningen en hotels zijn hier volledig uit houten balken en planken opgetrokken en er is niet de minste geluidsisolatie voorzien. De kleinste stap doet de planken vloer ellendig kraken en het vallen van een muntstuk klink alsof het geluid door een versterker wordt gehaald.

De mannen stommelen met veel heisa en gerommel binnen en zetten meteen hun TV aan om vervolgens uitgebreid te babbelen over de meest uiteenlopende onderwerpen. Het is alsof ze zich bij ons in de kamer bevinden en het is ronduit onuitstaanbaar.  Vermits mijn echtgenote Chinese is, kom ik te weten dat ze het geweldig vinden om prostituees op te zoeken. Meer details hoef ik hier niet te vermelden.
Morgen zullen we in elk geval proberen om een betere kamer vast te krijgen.
Pas rond 1u30 wordt het weer stil… tot 6 uur. Dan staan onze bovenburen op en zijn wij dus ook maar meteen wakker.

Mijn vrouw praat met het management. Men staat gelukkig open voor onze kritiek en we krijgen een andere kamer aangeboden met erboven alleen maar eetkamers. De nieuwe kamer is véél lichter, properder en biedt bovendien het beste zicht op het dorp. Klagen loont af en toe dus wel degelijk.

De tijd gaat te snel

Het is niet te geloven hoe snel de tijd voorbij raast in een idyllische omgeving als deze.
Onze laatste dag in Xijiang brengen we door in een zeer laag tempo, op zoek naar enkele souvenirs en wat doelloos rondwandelen maar zelfs dit werpt soms vruchten af want zo stuiten we plotseling op een zeer bijzonder cafétje met de naam ‘Old House Bar‘. Het prachtig gedecoreerde en beschilderde houten geveltje schreeuwt ons toe dat we moeten binnenkomen. Het is zo’n typisch plekje waar je niet meer weg wilt en ze hebben er bovendien heerlijke koffie.

Massatoerisme heeft ook xijiang bereikt

Zoals ik in dit artikel al voorspelde is de situatie in Xijiang intussen enorm veranderd en erg gecommercialiseerd.
Het gebeurde eerder al met idyllische dorpjes zoals Lijiang en Yangshuo en nu dus ook met Xijiang.
Het is alsof de overheid alle impressionante plekjes opzoekt en vervolgens volpropt met souvenirshops met goedkope rommel die er overal hetzelfde uitziet. De pittoreske straatjes worden in razendsnel tempo volgebouwd met hotels en andere zakelijke betonnen constructies met de bedoeling om zoveel mogelijk toeristen te kunnen ontvangen. Het merendeel ervan zijn de Chinezen zelf die in volle bussen permanent aangevoerd worden en die deel uitmaken van de talloze tourgroepen.
Van enige authenticiteit is nog maar weinig terug te vinden.
Om het dorp te kunnen bezoeken moet je entreegeld betalen (ongeveer CNY 90, of ca. 12 euro).